Tuesday 4 October 2016

Mizo Hranghlui Zaithiam F.Laltuaia

F. LALTUAIA
(1936 - 2011)


Upa F. Laltuaia hi kum 1936 khan M^mpui khuaah a piang a. A pa chu Lalsakeia a ni a, a nu chu Rothangliana Sailo a ni.. Kum 1968 February ni 7 khan Saing>ngi Sailo n>n an innei.

A naupan t>t a\anga rimawi leh zai ngaina a ni a. Music instrument chi hrang hrang pawh a thiam nual a ni. Kum 1957 v>l khan a zai chho \an deuh tak tak a, kum 1963 v>l kha chuan Zoram pumah pawh a l^rin, a v^nglai a tawng chho \an dawn a ni.

A l^rna ber pakhat chu a hla sak \hin, ‘Tleitir lukir, Fenchh$ngi’ tih hla hi a ni a, he hla avang hian mite lawm a hlawhin, function pawimawh thil chi hrang hrangah s^wm a hlawh hle. All India Radio- ah hla 10 vel leh music 8 a thun tawh.

Kum 1964 khan inzaisiakah 2nd prize a la a, kum 1963 Mizoram Olympic Music Contest, Aizawl-ah Guiter Solo ah 3rd prize, leh Violin-ah 3rd prize a la bawk a ni.
Hla phuah lamah hnuhma a nei nual bawk a. Hla 140 lai a phuah tawh a, chung zinga 120 te chu Kristian hla a ni. A hla phuah \henkhatte chu amahin a sa l^r nghal bawk,  a l^r hun v^nglai tak hre phak mumal lo an awm nual tawh mai thei. A hun lai na na na chuan zofate zingah a hming hre lo pawhin a hla sak a\angte chuan an r^lhriat ngei ang.

Pathian hla lamah tun hmaa Vanlalzapi’n a sak l^r, hla lungl>nthl^k tak mai, “Thlal>r tuivalawng ang, Khaw ram chhimbuk ang mai hian;  Ka nun hian Lalpa chu a ngai a.......” tih hla hi F. Laltuaia ir-^wm chhuak a ni bawk. He hla hi a l^rna leh mite hriat a hlawhna pakhat chu a ni leh a. Amah pawhin he hla hi a duh ber \hin a ni a, Pathianin pawhin he hla hi chu a hmang hle.  Hun eng emaw chen chu Pathian rawngb^wlin hmun hrang hrangah te v^k kual ve \hin.

F. Laltuaia hi hla phuah leh zai thiam mai b^kah, sawi tawh angin rawngb^wla a vah kualnaah hian a l^r phah hle a. Zai thiam hranghlui dangte n>n pawh an inkawp nasain, rawngbawlna kawngah pawh an beiho nasa hle. Tin, a l^r lehna pakhat chu fiamthu thawhah hian a ni a. A pianthar hma phei chuan fiamthu thiam, \awngkam pangngaia miin an sawi pawh hi, a sawi a nih hi chuan mi nuih zat tling khawp hian a sawi thei a, talent nei \ha tak a ni. Mahse a han pianthar a, rawngbawlna lama ke a p>n hnu hian fiamthu n>na han beih vak a rem t^k loh avangin, nun takna lamah a tl^n ta thung a. A l^r hun lai chuan mite’n an l^wm thei >m >m a, Zoram dung leh v^nga a hming hre lo an awm kher lo vang.
A hun hnuhnung:
Kum 2010, February ni 5 ah Lunglei-ah an p>m phei a. October thla v>l a\ang chuan a chaw ei a tui lo va, n^ erawh engmah a sawi lo. January 2011 thleng pawhin chaw a ei mumal theih loh avangin Doctor-ah inent$rin, Endoscopy te an ti a, pumpui ^wng a lo nei a. Damdawi te eiin, drip te hmanga enkawl a ni a. Mahse a hriatna te hlohvin a chau ta zel mai a. C.H. (L) ah Dt. 8.2.2011 (Thurs) ah admit a ni a. Typhoid an hmu leh a. Ni 10 lai an enkawl hnuin a chauh tak z>l avangin CH(A) ah Refer a ni a. Dt. 18.2.2011 ah Ambulance-in Aizawl panpui a ni a. CT Scan-a enin a thluak-ah bawk awm an hmu a, Cancer a ni tih an hre ta a.

A cancer lai ber an hre fuh mai lo va. ICU ah dah luh a ni a. Theih t^wpin Test-na chi hrang hranga an tih hnuin a chuap cancer tih an hmu ta a. A lo \^i darh vek tawh avangin, treatment engmah l^k hleih theih a nih tawh loh avangin Dt. 23.2.2011ah Lunglei lam panpui leh a ni a. CH (L) Casualty ah Admit leh ngh^l a ni a. Dt. 13.3.2011 Dar 4:20 AM ah a lei zinkawng a lo zawh t^wp ta a ni.

1 comment: